Sumatra rondreizen

Op weg van Medan naar het Tobameer komt u in het marktstadje Berastagi in de Karo hooglanden. In dit koelere hooggelegen bergoord is elke ochtend een grote markt waar lokale producten uit de hele omgeving worden verkocht. Het is heerlijk rondstruinen over de markt om het rijke aanbod aan groente en fruit, maar ook planten en bloemen te zien. De omgeving van Berastagi is prachtig om te wandelen met de vulkanen Sibayak en Sibanung op de achtergrond. Vooral in de weekenden komen de stadsbewoners uit Medan hier graag afkoelen. Deze hooglanden zijn het thuisland van de Batak. De Batak zijn een aantal aan elkaar verwante volkeren met elk hun eigen taal in Noord-Sumatra. Ze zijn overwegend christelijk. De Karo Batak wonen in de bergachtige regio rond Berastagi. De bekendste groep is de Toba Batak die bij het Tobameer wonen. De Bataks zijn waarschijnlijk zo'n drie- tot vierduizend jaar geleden vanuit de Filipijnen en Borneo naar de hooglanden van Noord-Sumatra getrokken.

Bukittinggi is het culturele hart en centrum van de Minangkabau, een bijzondere stam die in West-Sumatra leeft. De stad biedt veel historische bezienswaardigheden, Nederlandse koloniale architectuur en natuurschoon in de nabije omtrek. Bukittinggi betekent letterlijk ‘hoge heuvel’. De stad ligt op ruim 900 meter boven de zeespiegel en is omringd door de vulkanen Merapi en Singgalang. Wie durft, neemt een lokaal paardenkoetsje en maakt een tocht door de stad naar bijvoorbeeld de klokkentoren Jam Gadang of een lokale markt. De markten Pasar Atas en Pasar Bawah zijn ideaal voor souvenirs, kleding en lekker eten in stalletjes. Wie geïnteresseerd is in het koloniale verleden bezoekt het Fort de Kock. Fort de Kock is de oude koloniale naam voor Bukittinggi. Het fort is gebouwd in 1825 op bevel van de Nederlandse legeraanvoerder, Gouverneur-Generaal Hendrik Merkus de Kock. Van het fort zelf is helaas niet veel over; er is een gedenkplaat en een paar kanonnen. Aarden wallen markeren de oude muren van het fort. Rondom Bukittinggi is veel natuurschoon, zoals betoverende kratermeren en de Ngarai Sianok-kloof, waar u een trektocht kunt maken. In de omgeving van Bukittinggi zijn traditionele Minangkabau dorpen te vinden. Deze dorpen herkent u aan de typische huizen met daken in de vorm van de hoorns van een waterbuffel. Wie meer over de Minangkabau wilt weten, bezoekt iets buiten de stad het Pagaruyung paleis, een replica van een Minangkabau paleis. Het paleis wordt gezien als het centrum van het oude Minangkabau koninkrijk en fungeert nu als museum. De collectie bestaat uit meubels en kunstobjecten van de Minangkabau. Als passende afsluiting woont u ‘s avonds een Minangkabau dansvoorstelling bij. En na de show gaat u heerlijk eten in één van de vele restaurants in de stad. U moet dan zeker de Sumatraanse ‘rendang’ proeven, het bekende rundvleesstoofgerecht. De Sumatraanse versie is een stuk scherper dan zoals wij hem kennen in de rijsttafel.

Medan is de hoofdstad van de provincie Noord-Sumatra. De stad heeft een internationale luchthaven en is daarmee een goed start- of eindpunt van uw reis op Sumatra. Vanuit Medan kunt u bijvoorbeeld een meerdaagse trip maken naar het Gunung Leuser Nationaal Park voor de orang-oetans of naar het schitterende Tobameer. “Medan” betekent ‘vlakte’, of ‘plein’. Het is een grote stad met druk verkeer, zoals in de meeste grote steden van Indonesië. De sultan van Deli heeft zijn paleis Istana Maimoon opengesteld voor bezoekers. Binnen kunt u oude foto's bekijken van vorige sultans in Nederlandse officiersuniformen, schilderijen, meubels en wapens uit de koloniale tijd. De sultan en zijn familie wonen nog steeds in het paleis. In het oude centrum van de stad is ook nog veel Nederlands koloniale architectuur te vinden.

Tangkahan is een olifantentrainingskamp midden in de jungle in het Nationale Park Gunung Leuser. In het kamp worden olifanten getraind tot werkolifant. Ze verslepen bijvoorbeeld zware boomstammen in de jungle. Sommige van de olifanten in het kamp zijn verstoten uit hun kudde en worden in het kamp opgevangen. U reist naar Tangkahan per 4WD jeep met chauffeur over een ongeasfalteerde weg door de jungle. Een rit van circa een halve dag vanaf Medan. Onderweg wordt u getrakteerd op schitterende natuur en kleine dorpjes. In Tangkahan mag u de olifanten helpen verzorgen. Hoogtepunt is het wassen van de olifanten in de rivier. U krijgt een borstel in uw handen geduwd en schrobben maar! Ter verkoeling geven de olifanten u graag een douche met hun slurf. De accommodatie hier is eenvoudig. Er is alleen koud water uit een mandi-bak, waarmee u kunt baden: heerlijk verkoelend in de jungle. Wat een mandi-bak is? Een ton gevuld met water en een schep of blik om het over u heen te gieten. Het toilet spoelt u door met een pannetje water. In Tangkahan geniet u van de stilte van de jungle, de ongerepte omgeving en natuurlijk de olifanten!

Wie orang-oetans in het wild wil spotten, gaat naar Bukit Lawang in Noord-Sumatra. Dit is één van de weinige plekken ter wereld waar de met uitsterven bedreigde dieren nog in het wild leven. Bukit Lawang ligt in het Gunung Leuser National Park vlakbij Bohorok. In het regenwoud van het Gunung Leuser Nationaal Park leven niet alleen orang-oetans, u vindt er ook veel vogels, reptielen en andere apensoorten, zoals de gibbon of de langstaart makaak. In Bukit Lawang is een orang-oetan rehabilitatiecentrum opgericht om verweesde dieren te begeleiden terug de natuur in. Ook andere apen, die uit gevangenschap bevrijd zijn, worden voorbereid op een zelfstandig leven in de jungle. Wie orang-oetans wil zien, staat vroeg op en maakt samen met een ranger een lange wandeling naar een voederplaats in het woud. De natuur bij Bukit Lawang is prachtig. U dient goed ter been te zijn; het pad door het regenwoud kan steil en glibberig zijn en ligt soms bezaaid met takken. De ontmoeting met de imposante apen, soms op enkele meters afstand, is indrukwekkend. En wie er niet genoeg van krijgt en meer orang-oetans en andere bewoners van de jungle wilt zien, maakt een langere wandeling dieper het leefgebied van de apen in. Uiteraard wandelt u niet op eigen houtje in de jungle; dit is altijd samen met een lokale gids. En als u genoeg heeft van dieren spotten, kunt u ook gaan raften, tuben of luieren in uw (eenvoudige) guesthouse en genieten van de geluiden in het oerwoud.

Padang is de toegangspoort tot West-Sumatra. De nabij gelegen stad Bukittinggi mag dan het culturele hart van de Minangkabau stam zijn. Padang is zijn moderne tegenhanger en hoofdstad van de Minangkabau. En al biedt Padang niet zoveel bezienswaardigheden als Bukittinggi, toch is er genoeg reden om er een dagje te blijven en rond te kijken. Het Provinciaal Museum van de stad bijvoorbeeld is de plek om meer te weten te komen over de Minangkabau en zijn tradities en gewoontes. In Chinatown ziet u Chinese huizen tussen de moderne bebouwing staan. In Padang moet u de beroemde 'Padang'-keuken gaan proeven. Het traditionele eten van Padang is enorm populair, ook in de rest van Indonesië. De Padang-restaurants en -eethuisjes zijn te herkennen aan de borden, de schoteltjes en de schalen die in de etalage achter het raam liggen opgestapeld. Voordat u het restaurant binnengaat, ziet u van buiten al wat u gaat eten. De ober brengt kleine schaaltjes met allerlei gerechten naar uw tafel. Bijvoorbeeld schaaltjes met kip-, rundvlees-, groentegerechten en de nodige bijgerechten. Als een ware acrobaat draagt de ober meerdere schaaltjes tegelijk naar uw tafel. U eet alleen wat u lekker vindt. Na het eten betaalt u voor wat u gegeten heeft. Een Padang maaltijd is totaal wat anders dan de Indische rijsttafel. En wat is er nu mooier dan uw Sumatra reis af te sluiten aan het (eenvoudige) strand van Padang, onder het genot van een drankje, en de zon te zien ondergaan in de Indische oceaan?

Sipirok is de stad van de ‘salak’, hooggelegen in het bergachtige midden van Sumatra. Salak is een vrucht, ook wel ‘slangenvrucht’ genoemd vanwege de schubachtige schil. Sipirok staat hier bekend om. De salak wordt op de vruchtbare hellingen van de nabije vulkaan Gunung Lubukraya geteeld. Onderweg van het Tobameer naar de stad Bukittinggi komt u langs Sipirok. De bergachtige omgeving is majestueus en indrukwekkend.

Wie een paar dagen verblijft op het eiland Samosir in het Tobameer, komt helemaal tot rust. De schitterende omgeving van het meer, de koelere temperaturen hier op ca. 900 meter hoogte en de cultuur van de Batak maken het Tobameer tot een ideale bestemming tijdens uw reis over Sumatra. Het Tobameer is eigenlijk een kolossaal kratermeer, ontstaan na een verwoestende uitbarsting 70.000 jaar geleden van de supervulkaan Toba. In het kratermeer ligt het mooie eiland Samosir met kleinschalige accommodatie. De meeste hotels bieden uitzicht op het water. Het eiland zelf kunt u wandelend of fietsend gaan verkennen. Ga zeker kijken in de dorpen Ambarita, Tomok en Simanindo waar u de typische traditionele Batak huizen met zadelvormige daken ziet, versierd met prachtig houtsnijwerk. Op zondagen kunt u een kerkdienst bijwonen van de christelijke Batak. En na een lange wandeling is het heerlijk badderen in de warmwaterbronnen van Pangururan.