Laos rondreizen

Het grootste permanente eiland is Don Khong, dat circa 8 kilometer bij 18 kilometer meet. Don Khong is het rustigste eiland van de 4000 Eilanden. Geniet van de rust en ga heerlijk relaxed een boek lezen met uitzicht op de Mekong. Er zijn een paar dorpjes op het eiland waar de boeren leven die de rijstvelden rondom bewerken. Stap op de fiets en verken het eiland, de kleine dorpjes, de lokale tempels en de vissersbootjes langs de rivier. Of sta vroeg op voor de Muang Khong markt met vooral vis, gevogelte en andere producten van het land. De markt begint al vroeg om half 5 en duurt tot circa 7 uur 's ochtends.

Verder stroomafwaarts richting de grens met Cambodja liggen de eilanden Don Det en Don Khon, die via een brug met elkaar verbonden zijn. Beide eilandjes zijn populair bij rugzakreizigers. Vooral Don Det heeft het imago van het nieuwe hippie party eiland van Laos. Waar Don Det vooral populair is onder jonge backpackers vanwege de levendige sfeer, biedt Don Khon juist een meer ontspannen alternatief.

De historische binnenstad van Luang Prabang telt maar liefst meer dan 30 tempels. Allemaal te herkennen aan de glimmende gouden daken. De meeste tempels en kloosters vindt u in het noordelijke deel van het schiereiland, begrensd door de Mekong rivier en de Nam Khan rivier. Dwaal hier door de straten, van de ene rivierkade naar de andere rivierkade, van de Mekong naar de Nam Khan en weer terug. Bewonder de mooiste façades, stupa’s, tuinen en villa's. Loop een tempel binnen (let er wel op dat uw schouders en benen bedekt zijn) en neem een moment van rust en bezinning. Wie 's ochtends vroeg gaat wandelen, komt zeker monniken tegen in hun oranje gewaden.

De bekendste en mooiste tempel van de stad is de Wat Xieng Thong. Deze tempel vindt u in het noorden van het centrum. Ons advies: kom heel vroeg of juist laat in de middag. Zo mijdt u de drukte. Wat Xieng Thong is in de loop der eeuwen uitgebreid en gerestaureerd. De centrale gebedshal, de 'sim', is het mooiste deel van de tempel. De ‘sim’ stamt uit 1560. U herkent de ‘sim’ aan het verspringende dak met 3 lagen. Er is een schitterend mozaïek van de “Boom des Levens” aan de westelijke buitenkant van deze hal. Let ook op de olifantenhoofden en de met bladgoud versierde houten gevel. Er zijn kleine paviljoenen met beelden, omgeven door bloemenperken, gedecoreerd met fijne schilderingen en mozaïeken van blauwe fakkels. Voor deze tempel moet u een entreeticket kopen. Andere tempels mag u (gratis) binnenlopen.

U kunt er niet omheen, en u zag hem al van ver toen u de stad kwam binnenrijden: midden in het centrum ligt pontificaal de Phu Si heuvel. De 'Wonderbaarlijke Berg' domineert het centrum van de stad. Het biedt prachtig zicht over de stad, het Koninklijk Paleis, de Mekong rivier en de weelderig groene overkant. Wacht tot het eind van de dag als de temperaturen wat gezakt zijn met het beklimmen van deze 100 meter hoge heuvel. U bent niet de enige die de wandeling omhoog gaat maken voor het weidse uitzicht en de zonsondergang (circa 18.00 uur gaat de zon onder). Een steile trap met 329 treden leidt omhoog naar de top. 's Avonds is de gouden 24 meter hoge stupa van de tempel That Chomsi verlicht. Vroeger stonden de hellingen van de Phu Si heuvel vol met tempels, die helaas niet allemaal meer overeind staan.

Elke avond wordt de hoofdstraat Thanon Sisavangvong afgezet voor de beroemde avondmarkt. Weer of geen weer, de stalletjes van de markt worden hier elke avond opgezet. Het is altijd druk en er wordt veel onderhandeld over de handelswaar. Etnische kleding, handtassen, sieraden van zilver, souvenirs, zijden sjaals, wandkleden, schoenen, keramiek, bamboe en papieren objecten: dit is de plek om mooie souvenirs en cadeaus te vinden. Veel handwerk producten worden gemaakt door etnische minderheden die in de omliggende bergdorpen wonen, zoals de Hmong, Yao en Thai. Deze avondmarkt is voor hen de plek om hun waren te verkopen. Bent u overdag in Luang Prabang en heeft u geen tijd om naar de avondmarkt te gaan: er zijn ook veel galeries en antiekwinkels in het centrum van de stad te vinden.

Op een groot terrein aan het begin van de Thanon Sisavangvong is eveneens elke avond een grote eetmarkt met veel kramen en tafels met zitbanken. Een uitstekende plek om in de openlucht te eten voordat of nadat u op de avondmarkt heeft gestruind. Er is zowel Laotiaans, ander oosters of westers eten te vinden tegen betaalbare prijzen. Het kan hier druk zijn. Links van het podium waar dansen of ander entertainment wordt opgevoerd, is een trap omhoog naar nog meer tafels en eetstalletjes.

Authentieker dan de avondmarkt is de gewone dagmarkt in een zijstraat aan het begin van Thanon Sisavangvong. Overdag doen de inwoners hier hun boodschappen. Niets leuker dan zo’n kleurrijke markt waar ze van alles verkopen. De vers sector van zo’n markt met tropisch fruit en kleurrijke groenten is een lust voor het oog en de camera. Natuurlijk zijn er ook diverse eetstalletjes; voor authentiek Laotiaans streetfood is het niet nodig om te wachten op de avondmarkt.

Luang Prabang is bekend om zijn vele mooie restaurants. Er is voor elke portemonnee wel wat te vinden. Van eten op straat, op de avond- of dagmarkt, in gezellige restaurants tot exclusieve ‘fine dining’. Er is Laotiaans eten, maar ook andere oosterse keukens, zoals de Thaise, Chinese, Japanse en Koreaanse keuken. En natuurlijk de Franse keuken, al moet u hier zeker meer geld voor uit trekken. Vooral in de 5* hotels zijn deze chique eetgelegenheden. Dineren op een terras aan de Mekong rivier hoeft niet prijzig te zijn, er zijn volop restaurants te vinden langs de rivier. Ook aan de zijrivier Nam Khan zijn goede zaken te vinden in mooi gerestaureerde koloniale panden, sommige met terras. Wie graag nog wil doorzakken tot in de kleine uurtjes kan terecht in bars of cafés aan de rivier.

Thailand en Bali spannen elkaar naar de kroon voor de titel “Beste Spa en Wellness bestemming in Azië”. Luang Prabang is zeker een goed alternatief met zijn vele spa’s en wellness centers. Alle soorten massages, manicure, pedicure en aromatherapie worden aangeboden in deze spa’s. Deze zijn vaak in
5-sterren hotels en resorts te vinden. Sommige van deze hotels bieden gunstige pakketten aan in combinatie met een verblijf in het hotel. Er is ook aanbod in lokale kleine spa's en massagesalons tegen veel lagere prijzen. Wie op zoek is naar yogaklassen en meditatiesessies, komt ook aan zijn trekken in Luang Prabang.

Aan de overkant van de Mekong rivier is in 2016 de eerste botanische tuin van Laos geopend. Groots in opzet op 2 hectare land, zijn er onder meer 200 boomsoorten in het arboretum (bomentuin) te vinden, en aparte tuinen voor 100 gembersoorten, orchideeën, bamboe en palmbomen. Echter, de tuin is tijdelijk gesloten. Helaas kwam de tuin door de coronapandemie in financiële problemen door het totaal wegvallen van bezoekers. Het management van de tuin verwachtte eind 2024 weer open te gaan voor bezoekers, maar de heropening is vooralsnog uitgesteld. Vóór corona toesloeg in Laos, kostte de toegang inclusief een bootticket voor de tocht naar de overkant US$ 25. Prijzig maar bezoekers genoten van een prachtige dagexcursie, en steunden zo een mooi en uniek initiatief. Houd de website in de gaten. https://www.pha-tad-ke.com/

Zowel in Luang Prabang als in Vientiane vindt u een informatiecentrum over UXO, oftewel Unexploded Ordnance: niet-ontplofte bommen. Laos is het meest gebombardeerde land ter wereld – iets wat maar weinig mensen weten. Het land ligt er helaas nog steeds vol mee. In dit centrum leert u meer over de geheime bombardementen met Amerikaanse bommen op Laos tijdens de Vietnamoorlog. Het communistische Noord-Vietnam legde bevoorradingsroutes aan naar Zuid-Vietnam om de Vietcong en eigen troepen te steunen. Deze routes, bekend als de Ho-Chi-Minhtrail, liepen door het oosten en zuiden van Laos en Cambodja, om zo Amerikaanse troepen en bondgenoten in Zuid-Vietnam te omzeilen. Amerika probeerde deze aanvoerlijnen uit te schakelen met grootschalige bombardementen, een strategie die zonder medeweten van het Amerikaanse Congres werd uitgevoerd.

Tijdens deze ‘Geheime Oorlog’ (1964–1973) werd Laos gemiddeld elke acht minuten gebombardeerd met clusterbommen – bommen die kleine submunitie bevatten. Men schat dat er meer bommen op Laos zijn losgelaten dan alle bommen die tijdens de Tweede Wereldoorlog werden gebruikt. De strategie mislukte grotendeels, want de Ho-Chi-Minhtrail was nooit langer dan vijf dagen buiten gebruik. Toch zitten de gevolgen bijna 50 jaar na het einde van de oorlog nog steeds in het land. Vooral in het oosten en zuiden, langs de grens met Vietnam, worden dagelijks bommen opgeruimd.

In het UXO-centrum leert u ook over de impact op onschuldige slachtoffers en ziet u hoe Laotianen het metaal van bommen op creatieve wijze recyclen voor nieuwe toepassingen. De toegang tot het centrum is gratis; een gulle donatie wordt gewaardeerd.

Voor een verkoelend uitstapje buiten de stad gaat u naar de Kuang Si-watervallen, zo’n 30 kilometer ten zuidwesten van Luang Prabang. Watervallen in meervoud, want het zijn meerdere kleine watervallen die trapsgewijs naar beneden stromen. Neem uw badkleding mee, en idealiter goede slippers – of nog beter: waterschoenen. Daarmee loopt u gemakkelijk over de kalkstenen terrassen waar het water uiteindelijk uitmondt in turquoise gekleurde poeltjes. Op warme dagen is het heerlijk zwemmen. Bij de watervallen ligt een openbaar park met picknicktafels. Houd er wel rekening mee dat u hier zeker niet de enige bent: de Kuang Si-watervallen zijn een populaire plek en kunnen erg druk worden.

Vlak bij de ingang vindt u ook het Tat Kuang Si Bear Rescue Centre, een opvangcentrum voor Aziatische zwarte beren die gered zijn uit de illegale handel. Een stukje verder ligt het Kuang Si Butterfly Park, waar u tussen talloze kleurrijke vlinders wandelt in een prachtige tuin, met ook aandacht voor educatie en natuurbehoud. Een bezoek aan de watervallen laat zich uitstekend combineren met deze plekken.

Bezoek de Pak Ou grotten voor het mooiste uitzicht op de Mekong rivier en het omringende berglandschap. Daar waar de Ou rivier de Mekong in stroomt, liggen de Pak Ou (spreek uit: pak oe) grotten iets ten noorden van Luang Prabang. Het zijn eigenlijk 2 grotten: een hoger gelegen grot, 50 meter hoog in de rotswand en een lager gelegen grot. Vele pelgrims hebben in de loop der tijd boeddhabeelden achtergelaten in deze heilige grotten, om te bidden voor een voorspoedige reis of een behouden thuiskomst. De lager gelegen grot is de mooiste: in de kalkstenen rots staan ontelbaar veel beelden opgesteld tegen de wanden van de open grot. Het zicht op de beelden tegen de achtergrond van de rivier en bergen is schitterend. Het beste neemt u hier de boot naar toe of u huurt een tuktuk en laat u 20 kilometer rijden vanuit de stad. Op een huurfiets of scooter kan natuurlijk ook.

Sinds 2022 rijdt de Chinese hogesnelheidstrein van China naar Vientiane dwars door Laos van noord naar zuid. De spoorlijn is gefinancierd, gebouwd en wordt gerund door het Chinese staatsspoorwegbedrijf. Spiksplinternieuwe treinstations zijn verrezen in een land dat nog amper modern railvervoer en goede snelwegen kent. De hogesnelheidstrein is onderdeel van de Belt & Road Initiative van de Chinese overheid om een zogenaamd nieuw Zijderoute te ontwikkelen door wereldwijd, maar vooral in Azië en Afrika, te investeren in nieuwe infrastructuur.

Op een kwartier rijden ten zuiden van Luang Prabang staat het naar Chinees model gebouwde treinstation. De trein maakt stops in onder meer Muang Xay (Noord-Laos), Luang Prabang, Vang Vieng en Vientiane. De trein rijdt met een snelheid van circa 160 kilometer per uur. Reistijden tussen de hoofdstad Vientiane en Luang Prabang zijn door deze supersnelle trein aanzienlijk verkort tot circa 2 tot 2,5 uur (afhankelijk van stops onderweg). De trein is in Laos zelf erg populair gebleken bij de Laotianen die het kunnen betalen. De hogesnelheidstrein is immers een stuk sneller en comfortabeler dan de openbare bus over de matig tot slechte wegen in Laos. De hogesnelheidstrein heeft er ook voor gezorgd dat veel Chinese toeristen de weg weten te vinden naar Laos. Reizigers kunnen nu vanuit Laos de hogesnelheidstrein nemen naar Kunming in de provincie Yunnan in China en omgekeerd.
Niet alleen passagiers, ook het vervoer van goederen vanuit China naar Laos over deze spoorlijn maakt een enorme groei door.

De hoofdstad Vientiane is voorlopig het eindstation van deze hogesnelheidslijn. Concrete plannen voor verlenging van de spoorlijn naar Nong Khai (grensstad Thailand) en verder naar de Thaise hoofdstad Bangkok liggen al klaar. Wanneer deze uitbreiding gaat plaatsvinden, is nu nog niet duidelijk.

China bouwt niet alleen hogesnelheidsspoorlijnen, het financiert ook de aanleg van snelwegen in Laos. Een nieuwe snelweg in China tot aan de grens Yunnan/Laos heeft gezorgd voor een toeloop van Chinese bezoekers die per auto komen. Houdt u er rekening mee dat u tijdens Chinese feestdagen (Chinees Nieuwjaar, 1 mei en 1 oktober) Luang Prabang beter kunt mijden wegens drukte en volle accommodaties.

Ga de mooiste tempel van de stad bekijken: de Wat Si Saket. De tempel is gebouwd ergens tussen 1819 en 1824. Oudere historische tempels hebben helaas het binnenvallende Thaise legers niet overleefd. De tempel ligt in een tuin die grenst aan het presidentieel paleis (niet toegankelijk). Met de opbrengsten van de kaartverkoop kan hopelijk in de nabije toekomst een hoognodige restauratie bekostigd worden.

Op loopafstand van de Wat Si Saket tempel ligt de Wat Phra Keo tempel. Wat Phra Keo staat ook bekend als de Tempel van de Emerald Boeddha. Een naam die aan een pijnlijke gebeurtenis herinnert: ooit stond hier een groen jaden Boeddhabeeld, gestolen uit Thailand. In 1778 stalen Thaise soldaten het opnieuw, of beter gezegd, ze namen het terug. Het beeld staat nu in een tempel in Bangkok. Wat Phra Keo was ooit deel van het Koninklijk Paleis, dat grotendeels is verwoest door het Thaise leger in 1828. De tempel dient nu als museum voor religieuze kunst, en staat vol met duizenden Boeddhabeelden. Neem de tijd om de wonderschone beelden te bekijken en kom tot rust in de schaduwrijke tuin.

De Patuxai is gebouwd als overwinningspoort en wordt ook wel vergeleken met de Arc de Triomphe in Parijs. Je kunt hem niet missen, hij staat aan een druk verkeersplein aan de lange boulevard Thanon Lan Xang. Langs deze langste boulevard van de stad liggen veel overheidsgebouwen, banken en scholen. De poort is opgericht in de jaren ‘60 ter ere van alle gevallen Laotianen voor de revolutie. De Patuxai is een makkelijk oriëntatiepunt in de stad. Beklim de toren naar de bovenste verdieping en geniet van het geweldig uitzicht over de stad. Aan de overkant van de Mekong rivier ziet u Thailand liggen.

De Pha Tat Luang is meer dan alleen een tempel, het is het nationale monument van Laos. De bekendste tempel met de grote gouden stupa van 45 meter hoog is van verre al te zien. Deze stupa staat symbool voor de onafhankelijkheid van Laos en vreemd genoeg, voor het boeddhisme in de communistische volksrepubliek. De stupa wordt omheind door een hoge muur van bijna 100 meter in het vierkant. De met goudblad bedekte stupa loopt uit in een lotusknop. Bewonder ook de liggende Boeddha nabij de stupa. Het kan hier druk zijn tijdens het weekend en gedurende de tempelfeesten begin november. De megagrote parkeerplaats rondom de Pha Tat Luang staat dan vol.

Ga shoppen in de Talat Sao markt. Dit grote, van buiten ietwat ongezellige ogende betonnen gebouw huisvest voor ieder wat wils. Laotianen doen er hun boodschappen en u koopt hier souvenirs en juwelen. Het is vol met verkopers van zilver en goud, handwerken, kleding, stoffen, (nieuw) antiek en veel goedkope producten uit naburig China. Er is natuurlijk ook eten te vinden.

Langs de Mekong rivier aan de kade is elke avond een gezellige avondmarkt. Het is een mengeling van kledingkraampjes, eetstalletjes en een kermis. De avondmarkt trekt vooral een jonger publiek dat afkomt op de (nep)merkkleding, schoenen en handtassen. Deze nepartikelen zijn veelal afkomstig uit het naburige China. Op loopafstand in Thanon Hengboun, vlak bij de Lao National Culture Hall, is een drukke avond eetmarkt te vinden.

Xieng Khuan betekent ‘Stad van de Geesten’ en is een boeddhabeeldenpark iets buiten Vientiane. Het is geen tempelcomplex, maar een beeldenpark opgezet in 1958 door een priester. Wandel door dit park met zijn meer dan 200 hindoeïstische en boeddhistische beelden. Het is geen religieus maar eerder een beeldenpark ter vermaak. Hier maak je ongegeneerd selfies met alle beelden, iets wat je in een tempel zeker niet mag doen. Het park ligt pal aan de grens met Thailand.

Zowel in Luang Prabang als in Vientiane vindt u dit informatiecentrum. Laos is het meest gebombardeerde land ter wereld en bijna niemand die dit weet. De afkorting UXO staat voor Unexploded Ordnance; bommen die niet ontploft zijn. Laos ligt er helaas nog altijd vol mee. In dit informatiecentrum leert u meer over de geheime bombardementen met Amerikaanse bommen op Laos tijdens de Vietnamoorlog. In die oorlog legde het communistische Noord-Vietnam bevoorradingsroutes aan naar Zuid-Vietnam om de communistische verzetsstrijders van de Vietcong en de eigen troepen te steunen. Die bevoorradingsroute de zogenaamde Ho-Chi-Minh trail werd aangelegd in het Oosten en Zuiden van Laos en in Cambodja om de Amerikaanse troepen en hun bondgenoten in Zuid-Vietnam te omzeilen. Amerika wilde die aanvoerlijnen door grootschalige bombardementen uitschakelen. Een strategie die in het geheim werd uitgevoerd, zonder medeweten van het Amerikaanse congres. In deze “Geheime Oorlog” (1964 – 1973) werd het land gemiddeld elke 8 minuten gebombardeerd met clusterbommen (een bom waarin kleine bommen zitten). Men schat dat er meer bommen op Laos losgelaten zijn dan de totale hoeveelheid gebruikte bommen door betrokken landen in de Tweede Wereldoorlog. De Amerikaanse strategie mislukte grotendeels want de Ho-Chi-Minh trail was nooit langer dan 5 dagen buiten gebruik. Nu, bijna 50 jaar na het einde van de Vietnamoorlog zit Laos nog steeds met de gevolgen. Vooral in het oosten en zuiden van het land langs de grens met Vietnam worden tot op de dag van vandaag dagelijks bommen opgeruimd. In het UXO-centrum leert u meer over de gevolgen voor onschuldige slachtoffers. En ziet u bijvoorbeeld ook hoe creatief de Laotianen het metaal van de bommen weten te recyclen voor nieuwe doeleinden. De toegang tot dit centrum is gratis, een gulle donatie is gewenst.

Sinds 2022 rijdt er een Chinese hogesnelheidstrein dwars door Laos, van noord naar zuid, van China naar Vientiane. De spoorlijn is gefinancierd en gebouwd door het Chinese staatsspoorwegbedrijf. Spiksplinternieuwe treinstations zijn verrezen in een land dat tot voor kort nauwelijks modern railvervoer of goede snelwegen kende.

Iets buiten de hoofdstad Vientiane ligt het nieuwe station van deze hogesnelheidslijn. De trein maakt stops in onder meer Muang Xay (Noord-Laos), Luang Prabang, Vang Vieng en Vientiane zelf. Met een snelheid van circa 160 kilometer per uur zijn de reistijden tussen Vientiane en Luang Prabang flink verkort tot ongeveer 2 tot 2,5 uur, afhankelijk van het aantal stops onderweg.

De hogesnelheidstrein is in Laos zeer populair onder de Laotianen die het kunnen betalen, omdat het aanzienlijk sneller en comfortabeler is dan de openbare bus, die over vaak matige tot slechte wegen rijdt. Bovendien heeft de trein ervoor gezorgd dat veel Chinese toeristen Laos weten te vinden. Reizigers kunnen via deze spoorlijn ook doorreizen naar Kunming in de Chinese provincie Yunnan en vice versa. (In maart 2023 opende China zijn grenzen weer voor buitenlandse bezoekers na de coronapandemie.)

Niet alleen passagiers, maar ook het goederenvervoer van China naar Laos over deze spoorlijn groeit sterk. Vientiane is voorlopig het eindstation van de hogesnelheidslijn, maar er liggen concrete plannen om de spoorlijn te verlengen naar Nong Khai (grensstad met Thailand) en verder naar Bangkok. Wanneer deze uitbreiding zal plaatsvinden, is nog niet bekend.

China financiert niet alleen hogesnelheidsspoorlijnen, maar ook de aanleg van snelwegen in Laos. Een nieuwe snelweg van China tot aan de grens met Yunnan/Laos heeft het autoverkeer en daarmee het aantal Chinese bezoekers per auto flink doen toenemen. Houd er rekening mee dat Vientiane tijdens Chinese feestdagen (zoals Chinees Nieuwjaar, 1 mei en 1 oktober) erg druk kan zijn en accommodaties snel volgeboekt raken.

De hoofdstad Vientiane ligt aan de Mekong-rivier, met Thailand pal aan de overkant. In de stad zelf zijn geen bruggen naar de overkant. Het is ongeveer 20 kilometer rijden naar de grensovergang bij de Thaise stad Nong Khai. De Vriendschapsbrug, die dateert uit 1994, verbindt Laos met Nong Khai.

Voordat u de brug oversteekt, passeert u de douane van zowel Laos als Thailand voor paspoort- en bagagecontroles. Er zijn directe bus- en treinverbindingen tussen Vientiane en Nong Khai, en verder naar Bangkok, Udon Thani en Khon Kaen in Thailand.

In de toekomst zal de Chinese hogesnelheidstrein van Vientiane worden doorgetrokken naar Nong Khai en verder naar Bangkok. Financiering en een tijdsplan hiervoor zijn echter nog niet bekendgemaakt.